Đồng Nai: Tưng bừng lễ hội chùa Ông ngày đầu năm mới

Khai hội lễ hội chùa Ông với nhiều hoạt động truyền thống và trò chơi dân gian

Ngày 31/1 (tức 10 tháng Giêng âm lịch), Ban Trị sự Thất phủ Cổ miếu (Hiệp Hòa, TP.Biên Hòa, Đồng Nai) đã phối hợp với các ban ngành tổ chức khai hội chùa Ông năm 2023. Đây là lễ hội được người dân Biên Hòa và tỉnh Đồng Nai chờ đón. 

Nhiều hội quán tham gia lễ nghinh Ông. Ảnh: Tuệ Mẫn

Nhiều năm qua, lễ hội chùa Ông được duy trì, tổ chức nhằm gắn kết tín ngưỡng dân gian trong truyền thống văn hóa lâu đời của hai dân tộc Việt-Hoa. 

Lễ hội gồm nhiều hoạt động phong phú như lễ nghinh thần, dâng hương lên các vị thần linh để cùng cầu cho mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an; biểu diễn lân - sư - rồng; chương trình ca nhạc truyền thống và các gian hàng trưng bày, tặng chữ thư pháp đầu năm; thả hoa đăng trên sông Đồng Nai, thi đấu các trò chơi dân gian…

Hằng năm, lễ hội thu hút người dân, du khách thập phương và các hội quán người Hoa đến tham gia.

Đường phố nhộn nhịp trong ngày đầu vui lễ hội. Ảnh: Tuệ Mẫn

Một trong những nghi thức trang trọng nhất của lễ hội chùa Ông là lễ nghinh thần, rước các Đức ông tuần du theo đường thủy, đường bộ thuộc TP.Biên Hòa, nhằm tôn vinh, tri ân công lao mở cõi của các Đức ông. Đây là lễ cung thỉnh các công thần, bậc tiền bối có công khai hoang, mở cõi vùng đất Biên Hòa, Đồng Nai. 

Trong đó đường thủy sẽ cung thỉnh Đức công Trần Thượng Xuyên và Tiên sư thành tổ. 

Người dân hai bên đường theo dõi lễ nghinh Ông. Ảnh: Tuệ Mẫn

Đường bộ cung thỉnh Đức ông Nguyễn Hữu Cảnh, Thần hoàng xã Hiệp Hòa và Đức ông Quảng Trạch Tân Vương. 

Để tham gia lễ nghinh thần, thành viên của các hội quán sẽ mặc đồng phục, hoá trang, di chuyển trên các tuyến phố. Chùa Ông được khai tạo năm 1684, thờ Quan Thánh Đế Quân. 

Nhộn nhịp lễ nghinh ông. Ảnh: Tuệ Mẫn

Đây là ngôi chùa Hoa có niên đại sớm nhất ở Nam Bộ, gắn với cộng đồng di dân do Tổng binh Trần Thượng Xuyên đưa đến định cư ở Cù lao phố - Biên Hòa năm 1679, tạo lập Nông Nại Đại Phố - một thương cảng đô hội sầm uất đầu tiên ở vùng đất phương Nam. 

Chùa Ông cũng là cơ sở văn hóa xã đầu tiên và cũng là ngôi chùa cổ nhất của cộng đồng người Hoa ở Nam Bộ, đánh dấu cột mốc lịch sử của cộng đồng cư người Việt - Hoa trong công cuộc khẩn hoang, lập nghiệp và bảo vệ vùng đất phương Nam. 

Đặc biệt, lễ hội chùa Ông cũng là cột mốc giao lưu văn hóa Việt Hoa trong hơn 300 năm qua ở vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai. 

Lễ thả hoa đăng cũng được mong chờ trong chuỗi hoạt động của lễ hội. Ảnh tư liệu: Tuệ Mẫn

Với những giá trị lịch sử - văn hóa đó, năm 2011, chùa Ông đã được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. 

Những năm trước đây, lễ hội chùa Ông tổ chức đơn giản, ít nghi thức. Từ năm 2013, lễ hội chùa Ông chính thức được tổ chức hoành tráng, phục dựng các nghi thức truyền thống xứng tầm với công lao của các bậc tiền nhân.